Farmatsiya
KASBI HAQIDA BATAFSIL MA`LUMOT

Yo'nalish Kodi	5510500
Kasbiy mutaxassisliklar	Farmatsevt assistenti.
Ixtisosliklar	O‘rta maxsus (dori vositalarini saqlash, tarqatish va ta’minlash bo‘yicha farmatsevt assistenti) – tibbiyot kollejlari; Oliy (farmatsevtik kimyo va farmakognoziya; dorivor o‘simliklar biotexnologiyasi; immunobiologik va mikrobiologik preparatlar texnologiyasi, dorilarning sanoat texnologiyasi) – farmatsevtika, kimyoviy texnologiyalar institutlari.
Qobiliyatlar	mustahkam xotira, diqqat, ohistalik, mas’uliyat, sabr, saxiylik, turli xil moddalar va hidlarga nisbatan allergiya bo‘lmasligi.
Fanlar	kimyo, biologiya, fizika, matematika, ona tili va adabiyot, chet tillari, lotin tili, informatika va axborot texnologiyalari, psixologiya.
Mazmuni	Farmatsevtika tashkilotlari va ishlab chiqarish bo‘limlariga ega bo‘lgan aptekalarda – tayyor preparat, davolash vositalarini ishlab chiqarishda va texnologik jarayonlarni tashkillashtirishda ishtirok etish, texnologik ta’minotni tanlash, tayyor mahsulot hamda xomashyoni to‘g‘ri saqlash sharoitlarini yaratish, tayyor mahsulot sertifikatsiyasi, texnologik nazoratini amalga oshirish; Davlat farmatsevtika organlarida – litsenziya berish arizalarini qondirish va ruxsat etishga doir hujjatlarni, nazorat ostidagi farmatsevtik tashkilotlar uchun yo‘riqnomalarni tayyorlash, preparatlarning xalqaro standartlarga mos tushishini tekshirish va tashkillashtirish ishlarini amalga oshirish, apteka tashkilotlarining ishini tashkillashtirish hamda shu bilan bog‘lik zarur hujjatlarni tayyorlash, davlat, xususiy klinikalarni tibbiyot preparatlari bilan ta’minlash jarayonida ishtirok etish; Davlat va nodavlat axborot-konsultativ markazlarida, shuningdek, ommaviy axborot vositalari tarmoqlari va nashriyotlarda – davolash-profilaktik, farmatsevtika tashkilotlari mutaxassislari hamda aholiga davolash vositalarini qabul qilish masalalari to‘g‘risida konsultativ yordam ko‘rsatish; Tibbiyot va farmatsevtika ilmiy tekshirish institutlarida, davolash vositalarini ro‘yxatdan o‘tkazish davlat organlarida, farmatsevtik kompaniyalarning innovatsion xizmat ko‘rsatish bo‘limlarida – davolash vositalarini ishlab chiqarish va ularni laborotoriya ko‘rigidan o‘tkazishda ishtirok etish, yangi dori hamda davolash vositalarining klinik tekshiruv ishlarini olib borish, mamlakatning etakchi klinik tashkilotlari bilan tor hamkorlikda yangi davolash vositalarini ro‘yxatdan o‘tkazish, davolash amaliyotiga targ‘ib etish ishlarini olib borishda ishtirok etish.
Afzalliklar	mutaxassislarga bo‘lgan yuqori ehtiyoj; farmatsevtika sohasidagi barcha yangiliklardan xabardor bo‘lish va haqiqatan ham samarali dorini reklamadagi “bo‘shliqdan” farqlay olish; yuqori maosh, daromad; ushbu sohada ilmiy karera qilish imkoniyati.
Kasbiy qiyinchiliklar	apteka tarmog‘i yoki klinikalarga kelib tushadigan davolash vositalari insonlar sog‘ligi va hayotiga ta’sir o‘tkazishi tufayli, o‘ta yuqori mas’uliyat; ba’zida qalbaki dorilar ta’minotidan jabrlanish.
Batafsil ma`lumot	Farmatsevtika – dori tayyorlash, saqlash va bemorlarga berish haqidagi amaliy fanlar majmui. Farmatsevt esa, dori tayyorlovchi (aptekada) mutaxassis. Farmatsevt assistenti – dori vositalarini saqlash, tarqatish va ta’minlash bo‘yicha farmatsevt yordamchisi. Demak, tabletkalar, kapsulalar, miksturalar, kukunlar va fizeritmalar, xalqaro sanitar-ishlab chiqarish standartlarga to‘la mos tushadigan zamonaviy kimyoviy laborotoriyalar hamda ishlab chiqarishssexlari to‘g‘risidagi orzular... YOki bo‘lmasa minglab nomdagi turli xil dori vositalari va shu vositalarga ehtiyoj sezgan qator-qator odamlar navbatda turgan apteka. Bularning barchasi aptekachi ish hududida joylashgan. Ha, qachonlardir farmatsevt va provizorlarni shunday atashgan. Aptekachilar hammasini bajarishgan – “eliksir” retseptini ishlab chiqishdan tortib, qabul qilishning induvidual sxemasigacha. Bugun ham farmetsevtika kollejlari yoki oliy o‘quv yurtlari bitiruvchilarining katta qismi aynan dorixona tizimida ish topishadi. Biroq, ayniqsa, davlat tomonidan xarid qilinadigan dori-darmon oqimini boshqarish oson ish emas va bu ishga “ko‘chadan kelgan” odamlar to‘g‘ri kelishmaydi. Klinik statsionarda ish topish – kasalxona uchun dori-darmon xarid qilish - ancha osonroq. Lekin bu erda tajriba kerak, chunki mas’uliyat ancha yuqori va kasallarni davolashda qalbaki vositalardan foydalanilgani uchun provizor-ta’minotchi ustidan, hattoki sudgacha arz qilinishi mumkin. Bu sohada ham tanlovdan o‘tib, ishga kirish imkoniyatingiz bor. Demak, apteka? Faqatgina shuning o‘zi emas. Farmatsevtik ishlab chiqarish sohasida bu kadrlarga bo‘lgan ehtiyoj yuqori. Apteka tarmoqlari ixtiyoriy tuman yoki shaharda bor, farmatsevtika kombinatlari esa – hattoki ko‘chib ketishga ham to‘g‘ri keladigan, sanoqli hududlardagina borligi – bu boshqa masala. Aytgancha, turli xildagi biologik qo‘shimchalarini ishlab chiqarish ham rivojlanmokda, yangissexlar ochilyapti, yangi kadrlar kerak bo‘lyapti, ishlab chiqarishning bu tarmog‘ida esa o‘sadigan xomashyodan foydalaniladi. Bu – juda ham istiqbolli yo‘nalish. Yo‘q, faqat ham apteka emas. Siz o‘zingizni farmakologiya va farmokopeyada ham sinab ko‘rishingiz mumkin. YA’ni, farmokologiya – dorivor moddalarning organizmga ta’sirini o‘rganuvchi soha bo‘lib, kimyo va biologiyani chuqur bilgan mutaxassislar uchun eng yaxshi kasb. Farmokopeya - dori tayyorlash, saqlash va kasallarga yozib berishga oid qo‘llanma yoki qoidalar to‘plami bo‘lib, agar o‘zingizda konsultatsion va tahliliy matnlarni yozishga nisbatan qobiliyat borligini sezsangiz, oliy ma’lumotga ega bo‘lib, o‘zingiz uchun konsultativ markazlarda ish topishingiz ham mumkin. Faqat ona tili va chet tillarini, ayniqsa, lotin tilini ham puxta o‘zlashtirgan bo‘lishingiz lozim. SHuningdek, kompyuterda qoyilmaqom ishlashni ham. Tibbiyot yoki farmatsevtika o‘quv yurtlarida pedagog sifatida faoliyat yuritish ham mumkin. Provizorlar - iqtisodiy jihatdan samarali assortiment tayyorlash mutaxasssislari – shuningdek, muddati o‘tgan, qalbaki yoki sifatsiz preparatlarni “qirqib tashlash” ishini ta’minlovchi ekspertlar sifatida, preparatlarni ulgurji sotish firmalarida ham kerak bo‘lishadi. Balki, apteka yoki farmatsevtik vositalarning ulgurji savdosi bilan shug‘ullanadigan muassasani noldan tashkillashtira oladigan, kadrlarni to‘plab, faoliyatingizni boshlash uchun ruxsat etuvchi barcha kerakli hujjatlarni qo‘lga kiritib, nisbatan foydaliroq ta’minotchilarni topib, reklama kompaniyasining konsepsiyasini tuzib, narx-navoni to‘g‘ri “kelishtirib”, dori-darmonlarni potensial ravishda sotib oladigan tashkilotlar bilan yaxshi aloqaga kirishib keta oladigan mutaxassis bo‘lib etishish, sizning qo‘lingizdan kelar. Lekin bu endi yaxshigina farmatsevtik ta’limotga ega bo‘lgan tijorat, savdo ishlari, reklama bo‘yicha menejerning ishi. Xo‘sh? Kasbning qiyinchiliklaridan qo‘rqib ketmadingizmi? Insonlar dardiga shifo baxsh etishga hissa qo‘shishni judayam istaysizmi? Unda yodingizda tuting: “Bizning ozuqa moddalarimiz shifobaxsh bo‘lmog‘i, shifobaxsh dori-darmonlarimiz esa ozuqa bo‘lmog‘i kerak”. (Gippokrat) Omad!