Novvoy, qandolatchi.
KASBI HAQIDA BATAFSIL MA`LUMOT




Yo'nalish Kodi
3321000

Kasbiy mutaxassisliklar
Non, makaron va kandolat mahsulotlarini ishlab chiqarish texnik-texnologi.

Ixtisosliklar
  • O‘rta maxsus (texnik) – sanoat kollejlari;
  • Oliy (texnolog) – muhandislik texnologiyalari oliy o‘quv yurtlari.

Qobiliyatlar
iste’dod talab qilinmaydi; iloji boricha allergiyadan forig‘ bo‘lish, shuningdek, non pishirishga bo‘lgan yuqori qiziqish.

Fanlar
mehnat, tasviriy san’at, jismoniy tarbiya, biologiya, kimyo, ona tili,chet tili.

Mazmuni
  • Non yoki qandolat mahsulotlariga ixtisoslashgan oziq-ovqat ishlab chiqarish tashkilotlarida – retsepturalarni tasdiqlashda va ishlab chiqishda ishtirok etish, texnologik liniyada mahsulot ishlab chiqarish jarayonini va ingradientlar qo‘shishni nazorat qilish, xomashyo sifatini tekshirish, xomashyo sotib olishda ishtirok etish, tayyor mahsulot degustatsiyasi;
  • Restoran va kafelarda – non-bulka va qandolat mahsulotlarini ishlab chiqarish (o‘z retsepturasi asosida amalga oshirish imkoni bor).

  • Afzalliklar
    ishning turg‘un xarakteri, ish haqining doimiy tarzda oshib borishi, karerada yuqori cho‘qqilarga ko‘tarilish, obro‘li korxonada rahbarlik lavozimida ishlash yoki o‘zining shaxsiy qayta ishlash korxonasini ochish imkoniyati.

    Kasbiy qiyinchiliklar
    Ishning “ertalab-kunduzi-tun” tizimida o‘zgarib borishi; ish jarayonida ba’zi kimyoviy moddalarga nisbatan allergiyaning kelib chiqishi.

    Batafsil ma`lumot
    O‘zbek xalqining dasturxonini tandirda yopilgan issiq nonlarsiz tasavvur qilish mushkul. YUz yillar davomida Buxoro, Samarqand, Qo‘qon va Toshkent bozorlarida sanab bo‘lmaydigan turdagi va ko‘rinishdagi xushro‘y va xushbo‘y nonlar xaridorlarni jalb etib kelayotgani ham bejiz emas. Respublikamizning har bir viloyati nonlarining o‘ziga xosligi va bektakrorligi bilan ajralib turadi. Ana shunday aziz ne’matning yaratuvchilari – novvoylar haqida suhbatlashsak.
    Mohiyatga ko‘ra, novvoy – non pishirish texnologi, qandolatchi, ya’ni konditer esa – qandolat mahsulotlarini ishlab chiqarish texnologi. Faqatgina ayrim holatlarda ular o‘z mutaxassisliklaridan universal tarzda foydalanishlari mumkin, ya’ni aynan retseptura va ingradientlar qo‘shishnigina nazorat qilmay, mahsulot tayyorlash jarayonida ham to‘liq ishtirok etishadi.
    CHetdan qaralganda, novvoy kasbini ixtiyoriy odam ham o‘zlashtira olishi mumkin, ammo konditer bo‘lish uchun o‘ziga xos fantaziyaga ega bo‘lishi kerak. Lekin novvoylikda ishlab chiqarishning yuqori marralarni zabt etish ham har bir xohlovchiga nasib etavermaydi. Bu ishga ham qobiliyat kerak. To‘g‘ri, har bir kasbni egallash uchun qobiliyat talab qilinishi haqida aytib o‘tgandik. O‘ziga xos qobiliyatsiz ham tanlagan sohasi bo‘yicha etuk mutaxassis bo‘lib etishish mumkin. Biroq qobiliyatli novvoy yoki konditer ishlab chiqargan mahsulot iste’molchilar tomonidan munosib baholanadi va “bozori chaqqon” bo‘ladi. SHunday novvoylar bor-ki, ular pishirgan nonlarni sotib olish uchun insonlar hatto shaharning narigi chekkasiga ham borishga tayyordirlar. Agarda shunday novvoylardan biri kichikroq novvoyxona egasiga aylansa, uning biznes faoliyati juda muvaffaqiyatli bo‘ladi.
    O‘zidagi novvoy yoki qandolatchilik qobiliyatini qanday aniqlay olish mumkin? Ehtimol, ilgari uyda non, bulka, pirog, tortlarni (ixtiyoriy non mahsulotlarini) tayyorlab ko‘rish kerakdir. Agar xamir qorish va non mahsulotlarini pishirishdan tez zerikkan bo‘lsangiz, u holda sizdan nafaqat novvoy, balki qandolatchi chiqishi ham amrimahol, chunki qandolatchidan o‘ziga xos sabr, ohistalik va fantaziya talab qilinadi: tayyorlanayotgan mahsulotga maxsus ingradientlar qo‘shishning o‘zi kamlik qiladi – unga hali chiroyli, mustahkam, original forma (asl ko‘rinish) bera olish ham kerak.
    Qobiliyatli fantazyor-novvoylar hattoki xayolga kelmaydigan mahsulotlarni tayyorlashadi. Masalan, bir qarashda odamning eb qo‘ygisi keladigan shirmoy non, obi non, jizzali patirlar, zog‘ora nonlar yoki marosimlarga atab yozuvlar bilan bezalgan, qolaversa, novvoylar shaharlarining nomi yozilgan nonlar... Vaholanki, novvoy bu ishlarni shunchaki qilmaydi – uning maqsadi – iste’molchilarni nafaqat xushta’m nonlar bilan siylash, balki ularning e’tiborini tortish va ular buni juda ham qoyillatishadi.
    Qobiliyatli qandolatchi esa nimalarga qodir? Mevalar, gullar va qushchalar ko‘rinishidagi shirinliklar yoki bino hamda minoralar shaklidagi antiqa tortlar… Bundan tashqari mahsulot ta’mi bilan ham boshqa analoglardan ajralib turishi kerak.
    SHunday ekan, novvoy va qandolatchining kasbi ijodiy va qiziqarlidir. Har bir qobiliyatli novvoy va qandolatchi vujudida dizayner va rassom yashaydi. Bir qarashda o‘ta qadimiydek ko‘ringan ushbu hunar qobiliyatli kishi uchun keng, hattoki jahonshumul shon-shuhrat keltirishi ham mumkin.
    YAxshi novvoyda ish topish bo‘yicha muammolar kelib chiqmaydi, uni ish beruvchilar bilan bir qatorda non mahsulotlarini yoqtiruvchilar ham birdek qadrlashadi va hurmat qilishadi. Ha, aytgancha, novvoy va qandolatchi chet tilini ham chuqur bilishi kerak. Bu, bir tomondan, sohaga tegishli bo‘lgan chet el jurnallarini o‘qish orqali ixtiyoriy mutaxassis tajribasini oshirsa, ikkinchi tomondan, mamlakatimizga yil davomida tashrif buyurayotgan va bozorlarimizni jon deb kezadigan minglab chet ellik sayyohlar bilan muloqot qilish imkoniyatini beradi.
    Omad Sizga yor bo‘lsin, non yopishning bo‘lg‘usi sehrgarlari!