Engil sanoat mahsulotlari va loyihalash
KASBI HAQIDA BATAFSIL MA`LUMOT

Yo'nalish Kodi	5320900
Kasbiy mutaxassisliklar	Yigiruv ishlab chiqarish texnik-texnologi, to'qimachilik ishlab chiqarish texnik-texnologi, trikotaj ishlab chiqarish texnik-texnologi, kimyoviy tolalar ishlab chiqarish texnik-texnologi, gilam ishlab chiqarish bo'yicha texnik-texnolog, tikuv va tikuv trikotaj buyumlarini ishlab chiqarish texnik-texnologi, poyabzal, charm, charm-attorlik va mo'yna ishlab chiqarish texnik-texnologi, keng assortimentdagi kiyimlar konstruktori.
Ixtisosliklar	O‘rta maxsus (titish, tarash, lentalash, piliklash, yigirish, pishitish va eshish jihozlari operatori, o‘rash va ohorlash jihozlari operatori, organik moddalar va kimyoviy tolalar ishlab chiqarish apparatchisi, tola va matolarga ishlov berish laboranti, bo‘yoqchi, ipakdan gilam to‘qish ustasi, gilam, adras, atlas to‘quvchi, kiyimlar dizayner-konstruktori, tikuv-trikotaj buyumlari bichuvchisi, charm buyumlar modeleri, charm-mo‘yna, attorlik buyumlarini ishlab chiqarish, tiklash va ta’mirlash ustasi, ortopedik va profilaktik poyabzal ishlab chiqarish va ta’mirlash ustasi, kiyimlar tikish bo‘yicha usta, kiyimlarni loyihalovchi, tikuvchi) – sanoat, engil sanoat kollejlari. Oliy (to‘qimachilik xomashyolarini qayta ishlash texnologi) – to‘qimachilik va engil sanoat institutlari, engil sanoat fakultetlariga ega bo‘lgan muhandislik texnologiyalari oliy o‘quv yurtlari.
Qobiliyatlar	o‘ziga xos qobiliyatlar talab qilinmaydi; mato va gazlamalarga, charmga, ulardan tayyorlanadigan mahsulotlarni ishlab chiqarishga qiziqish, fantaziyaga va rassomlik xususiyatlariga ega bo‘lish; to‘qimachilik mahsulotlariga san’atkorona ishlov berishga qiziqish, asl va betakror obrazlar o‘ylab topa olish.
Fanlar	kimyo, matematika, geografiya, tasviriy san’at, chizmachilik, ona tili, chet tili, psixologiya, iqtisodiy bilim asoslari, informatika va axborot texnologiyalari.
Mazmuni	To‘qimachilik sanoati tashkilotlarining ishlab chiqarishssexlarida - texnologik ta’minotning to‘g‘ri ekspluatatsiyasi va to‘qimachilik mahsulotlarini ishlab chiqarish tartib-intizomiga amal qilishni, to‘qimachilik mahsulotlarining sifatini nazorat qilish; mahsulotdagi nuqsonlarni tahlil qilish va ularni tuzatish chora-tadbirlarini ko‘rish, to‘qimachilik mahsulotlarini ishlab chiqarish bo‘yicha zarur hujjatlarni tayyorlash, sotuvga chiqarilayotgan mahsulotning sifatini nazorat qilish, loyihalashtirilayotgan texnologik jarayonlarning iqtisodiy samaradorligini baholashda ishtirok etish; ishlab chiqarish jarayonida xavfsizlikni ta’minlash, shuningdek to‘qimachilik mahsulotlarini ishlab chiqarishning har bir bosqichida yangi texnologiyalarni hayotga tatbiq etish bo‘yicha tajriba ishlarini olib borish; Engil sanoat korxonalarida – iste’mol bozoridagi talab va moda yo‘nalishlarining rivojlanish dinamikasini hamda holatini tahlil qilish, tovarlarning sanoat va eksklyuziv namunalarining eskizlarini; ishlab chiqarishning texnologik parametrlarini hisobga olgan holda, mahsulotlarga ishlov berish bosqichlarining ketma-ketligini ishlab chiqish; Atele va induvidual tikuv ustaxonalarida – buyurtmachi talablariga mos holda, mahsulotning eskizini ishlab chiqish, loyihasini yaratish, tikish.
Afzalliklar	soha mutaxassislariga bo‘lgan yuqori talab; turg‘un va doimiy tarzda o‘sib boruvchi ish haqi; emin-erkin bashorat qilish mumkin bo‘lgan ish sharoiti; ishlab chiqarish va ilmiy karera qilish; qo‘shimcha mablag‘ sarflamasdan o‘z shaxsiy biznesini yo‘lga qo‘yish; ishning ijodiy xarakteri; turli xil mahsulotlarda mehnatning natijasini ko‘rish; did va modaning rivojiga tegishli shaxs ekanini his etish.
Kasbiy qiyinchiliklar	faqatgina ishning monoton ko‘rinishi va mahsulotni ishlab chiqarish jarayonida allergiyaning kelib chiqishiga sabab bo‘luvchi kimyoviy vositalar bilan ishlashdan tashqari o‘ziga xos kamchiliklar mavjud emas.
Batafsil ma`lumot	Texnolog – bu erda aniq turdagi va toifadagi ipni tayyorlash vazifasini bajaradi. Bu erda ham hammasi siz o‘ylaganchalik oson kechmaydi: gazlamalar bir-biri bilan nafaqat tarkibi bilan, balki ipning to‘qilishi bilan ham farqlanishadi. Tarkibi va tuzilishidan kelib chiqqan holda ular har xil xususiyatlarga ega, masalan, biri ikkinchisidan mustahkamrok, yana biri nafisroq va hokazo. Ular ishlatilishiga ko‘ra kiyim, parda, mebel va shunga o‘xshash buyumlar tayyorlash uchun maxsus gazlamalarga bo‘linadi. SHuningdek, charm va mo‘yna va, albatta, ulardan tayyorlanadigan mahsulotlar ham mavjud. Texnologik mutaxassisliklardan ixtiyoriysini o‘zlashirgach, siz zavod yoki fabrikadagi ma’lum darajadagi qiziqarli, lekin shu bilan birga intensiv va monoton ko‘rinishdagi ishni bajarish imkoniyatiga ega bo‘lasiz. Sizning ishingiz qat’iy tartibga asoslangan bo‘ladi, kechki va kunduzgi smenada ishlashga ham to‘g‘ri kelishi mumkin. Va hamma vaqt ko‘zingiz oldida mato va gazlamalar, konveyer liniyalar hamda mahsulotlar namunalari bo‘ladi. Lekin bunaqa ishning turg‘unligi bilan bir qatorda, o‘z mehnatining natijasidan zavqlanish baxtini ham rad etib bo‘lmaydi. YA’ni, vaqt-vaqti bilan savdo rastalarini turli xildagi mato-gazlamalardan tayyorlangan mahsulotlar bilan to‘ldirib turish jarayonida ishtirok etgan holda, ularni moddiy jihatdan ta’minlab tursangiz, ikkinchi tomondan insonlarga estetik zavq ulashasiz. Bu juda ham ajoyib, shunday emasmi? Tayyor mato va gazlamalardan korxonalarda (shuningdek, engil va to‘qimachilik sanoatlariga tegishli bo‘lgan korxonalarda ham, kiyimlar, sumkalar, ryukzaklar, skatert, choyshab va shu kabilarni ishlab chiqaruvchi fabrikalarda ham) har xil mahsulotlarni ishlab chiqarish uchun xomashyo sifatida foydalaniladi. Bunda har bir mahsulot loyihalashtirilgan bo‘lishi talab qilinadi, ya’ni avval eskiz, lekalo , va press-forma tuzish, so‘ngra uni tikuvchilik mahsulotlarini ishlab chiqaruvchi jihozlar texnologi nazorat qiladigan tikuv liniyasiga etkazish lozim. YAngi modellarni esa rassom-dizaynerlar va muhandis-konstruktorlar loyihalashtirishadi. Tajribalar shuni ko‘rsatadiki, eng qiyini – san’atkorona ijod bilan juda ham qiziqadigan dizaynerlarga doimiy, ro‘zg‘or tebrata olishga qodir bo‘lgan ish topa olish. Axir, engil va to‘qimachilik sanoatlari tashkilotlarida sizdan tasviriy san’at durdonalarini emas, balki qiziqarli, iqtisodiy jihatdan tejalgan va asoslangan bezak ishlarini kutishadi. Masalan, sizdan, aytaylik, futbolkaga iste’molchida sotib olishga kuchli xohish uyg‘otadigan rasmlar tushirish talab qilinadi. Bu yo‘nalishga tushib qolish ham oson emas. Siz undan ham qiyinroq bo‘lgan ishni amalga oshirishingizga – rahbaringiz yoki firmaning bosh marketologini ko‘ndirishingizga ham to‘g‘ri keladi. Lekin tushkunlikka tushmang. Dizayner – keng qo‘llaniladigan kasb. Axir, oddiygina dastro‘mol yoki paypoq ham loyihalashtirilmasdan ishlab chiqarilmaydi-ku! YOki turli ko‘rinishdagi charm qo‘lqoplar va xushbichim oyoq kiyimlarning bozor rastalarini to‘ldirib turishi zamirida, albatta, rassom-dizaynerning nafis didi va mehnati yotadi-ku! Agarda, engil sanoatda muvafaqqiyatga erisholmasangiz, interer yoki maishiy texnika dizaynida omadingizni sinab ko‘rishingiz uchun ko‘plab imkoniyatlaringiz bo‘ladi. Balki keyin siz eksklyuziv kiyimlar tikishga ixtisoslashgan shaxsiy atelengizni ochishingiz va mijozlar xohishiga ko‘ra original dizaynni ishlab chiqishingiz mumkin bo‘lar. Ana shunday darajaga etishsangiz, mijozlaringizning keti uzilmaydi. Muvaffaqiyat!