Yog‘ochga ishlov berish va mebel ishlab chiqarish texnik-texnologi
KASBI HAQIDA BATAFSIL MA`LUMOT

Yo'nalish Kodi	3320300
Kasbiy mutaxassisliklar	Yog‘ochga ishlov berish va mebel ishlab chiqarish texnik-texnologi.
Ixtisosliklar	O‘rta maxsus (mebelga ishlov berish texnik-texnologi, yog‘ochni qayta ishlash dastgohlari dastgohchisi, arralovchi-dastgohchi, mebellarni qoplovchi-pardozlovchi, yog‘ochni qayta ishlash dastgohlari sozlovchi-chilangari) – sanoat kollejlari; Oliy (texnolog, yog‘ochshunos) – muhandislik texnologiyalari, texnika va qishloq xo‘jaligi oliy o‘quv yurtlari.
Qobiliyatlar	texnik fikrlash, yog‘ochdan ishlangan buyumlar va ularni ishlab chiqarish texnologiyasiga bo‘lgan qiziqish; yog‘ochga ishlov berish tashkilotlarida mustahkam sog‘lik va jismoniy chidamlilik.
Fanlar	matematika, biologiya, tabiatshunoslik, kimyo, fizika, informatika, jismoniy tarbiya, mehnat, duradgorlik ishi, ona tili, chet tili.
Mazmuni	YOg‘ochga ishlov berish korxonalari va mebel kombinatlarida - mebellarga ishlov berish,, yog‘ochni qayta ishlash va arralovchi dastgohlarni boshqarish, mebellarni qoplash, pardozlash, yog‘ochni qayta ishlash dastgohlarini sozlash va ta’mirlash; YOg‘och tayyorlash va o‘rmon xo‘jalik tashkilotlarida – yog‘och ishlab chiqarish texnologik jarayonlarini ishlab chiqish va tashkillashtirish, yog‘och sifatining o‘rnatilgan me’yoriy standartlarga mosligini texnologik tekshirishni tashkillashtirish, yog‘ochni saqlash ishlarini tashkillashtirish va olib borish, yog‘ochga ishlov berish jarayonida texnika xavfsizligi me’yorlariga amal qilinish darajasini baholash; O‘rmon xo‘jalik va yog‘ochga ishlov berish tashkilotlarida(oliy ma’lumotli mutaxassislar uchun) – mahsulot tayyorlashning texnologik jarayonlarini ishlab chiqish, tadbiq etish va amalga oshirish, foydalanilayotgan xomashyo, material hamda tayyor mahsulotning sifat ko‘rsatkichlarini aniqlash, me’yoriy hujjatlar bilan mos ravishda loyihaviy hujjatlarni tuzish, ishlab chiqarish faoliyatining samaradorligini baholash.
Afzalliklar	ushbu sohaning turli malakadagi kadrlariga bo‘lgan yuqori ehtiyoj; yog‘och ishlab chiqarishda vaxta usuli bilan ekologik toza muhitlarda ishlash imkoniyati; yog‘ochga ishlov berish texnologlari uchun deyarli ixtiyoriy shahar yoki tumanda ijodiy va lavozimli o‘sish imkoniyatlariga ega bo‘lgan ish o‘rnini topa olish; xususiy korxona yoki mebel kombinatiga ega bo‘lish; daromadli kasb.
Kasbiy qiyinchiliklar	jismonan qiyin va “jarohatli ish”; xavfsizlik texnikasiga qat’iy amal qilish.
Batafsil ma`lumot	Asrlar davomida shunday bo‘lib kelgan, yog‘ochga ishlov berish sanoatiga asosan otasining izidan o‘g‘illar kirib kelishgan. Hozirda bu qonuniyat avvalgiga qaraganda o‘z “kuch”ini yo‘qotgan, lekin o‘lmagan. To‘g‘ri, O‘zbekistonda yog‘ochsozlik sanoati hamma vaqt ham zamonaviy bilimlarga ega bo‘lgan yosh kadrlarni talab qilib kelgan. YOg‘ochsozlik buyumlari qadimda ham, hozir ham xalqimiz kundalik turmushida muhim o‘rin tutgan, axir beshiksiz o‘zbek xonadonini tasavvur qilish mumkinmi? Bu soha vakillariga bo‘lgan talab ham bugun mehnat bozorida yuqori. Bugun yog‘ochsozlar kam ishchi soni bilan yog‘och ishlab chiqarish imkonini beradigan yanada samaraliroq texnikani qo‘lga kiritib borishayapti. Bu yog‘ochsozlikning yangi mutaxassislariga ish o‘rnini topish qiyin bo‘ladi, degan ma’noni anglatmaydi. Lekin yog‘ochga ishlov berish sanoatining ayrim kasblari juda ham keng tarqalgan. Ular qatoriga, yog‘ochdan uylar qurish bo‘yicha mutaxassis, yog‘ochdan idish va asbob-anjomlar, uy-ro‘zg‘or buyumlarini tayyorlovchi usta kiradi. Bu sohada mos mutaxassislikni qo‘lga kiritgan talabalar mebel kombinatida mebelni loyihalash bo‘yicha konstruktor bo‘lishi yoki uy-joylar, dala-hovlilarni, shuningdek, yog‘ochdan ishlanadigan turli xildagi binolarni loyihalashtirish va qurishda ishtirok etishi mumkin. Mebel ishlab chiqarish bizning mamlakatimizda etarlicha keng tarqalgan, hattoki bu sohada oilaviy biznesni yo‘lga qo‘yish va rivojlantirish imkoniyatlari ham katta, yog‘och karkasli uylar ham tez-tez qurilib turiladi. Xalq hunarmandchiligini mustaqil ravishda yoki xalq hunarmandlik, ya’ni “usta-shogird” maktablarida o‘rganadigan hunarmandlar ham bor. Lekin bizning zamonimizda milliy hunarmandchilik kollejlarining faoliyati yosh hunarmandlarni tayyorlashda muhim rol o‘ynamoqda. YOg‘och bilan ishlash unga nisbatan o‘zgacha e’tiborni talab etadi, bunday mutaxassisliklarni katta usta-ustozlarning yordami bilan egallashadi, buning ustiga, yog‘ochsozlik bilan bog‘liq hunarlarni o‘rganish qancha barvaqt boshlansa, bo‘lg‘usi mutaxassisning kasbiy shakllanishi shunchalik qiziqarli va tezroq amalga oshadi. YOg‘ochga ishlov berish sanoati ham boshqa sanoat turlari singari o‘z texnologiyasi, texnikalari va o‘z mutaxassislariga ega. YOg‘ochga ishlov berish texnik-texnologi, avvalambor, yog‘och turiga va uning tabiiy xususiyatlariga e’tiborini qaratishi lozim. SHuningdek, yog‘ochning mustahkamligi, tashqi ta’sirlar(namlik, issiq, sovuq va shu kabilar)ga chidamliligi, qanday maqsadlarda ishlatilishini ham bilishlari zarur. YOg‘ochni qayta ishlash dastgohlari dastgohchisi, arralovchi-dastgohchilar esa, birinchi navbatda, barcha texnik vositalarning ishga yaroqliligini va avrallarning bo‘lmasligini ta’minlab berishadi. Dastgohlarni boshqarish bilan birga ularning texnik holatini ham nazorat qilishadi. Ulardan texnika xavfsizligi qoidalariga qat’iy rioya qilish talab etiladi. Sozlovchi chilangarlar texnologik jarayonda ishtirok etuvchi dastgohlar, arralar va boshqa mashinalarni ta’mirlash, sozlash va ularga texnik xizmat ko‘rsatish, zarur qismlarni almashtirish kabi ishlarni bajarishadi. Ularga smenali tartibda ishlashga ham to‘g‘ri keladi. YAna bir mutaxassis – mebellarni qoplovchi pardozlovchi. Bu kasb vakillarining nimalarga qodirligini ixtiyoriy mebel do‘konlarida bejirim va betakror ko‘rinishlardagi yumshoq hamda qattiq mebellarni ko‘rganimizda bilib olish qiyin emas. Haqiqatda, ulardan ham jismoniy mehnat, ham dizaynerlik va rassomlik qobiliyatlari talab qilinadi. Qoplovchi pardozlovchilar turli xil materiallar va elimlardan foydalangan holda ishlashadi. SHu sababli ular kimyo, fizika, matematika chizmachilik, estetika fanlarini ham puxta o‘zlashtirgan bo‘lishlari kerak, chunki qoplash va pardozlashda ishlatiladigan materiallarning kimyoviy va fizik xususiyatlarini inobatga olish shart. Eng yaxshisi, bunday mutaxassislar o‘z mehnatlari natijasidan zavqlanish baxtiga muyassar bo‘lishadi. Bir so‘z bilan aytganda, yog‘ochsozlik sanoatining barcha mutaxassislari yog‘ochga ishlov berishdan tortib, mahsulot ishlab chiqarishgacha bo‘lgan jarayonning uzluksizligini ta’minlashga xizmat qilishadi. O‘z shaxsiyssexlari va fabrikalarini ochib, kattagina daromadni qo‘lga kiritish hamda oila a’zolarini ish bilan ta’minlash imkoniyatiga ega bo‘lish haqida ham unutmasligimiz lozim. Omad!