Erusti transport tizimlari va ulardan foydalanish - Avtomobil transporti
KASBI HAQIDA BATAFSIL MA`LUMOT



Yo'nalish Kodi		 5310600

Kasbiy mutaxassisliklar		Avtomobillarni yig'ish va sinash bo'yicha texnik-mexanik, avtomobillarni bo'yash va kuzov ishlari bo'yicha texnik-mexanik, avtomobillarni ta'mirlash va texnik xizmat ko'rsatish bo'yicha texnik-mexanik.

Ixtisosliklar
  • O‘rta maxsus (yo‘nalishdagi barcha kasblar bo‘yicha chilangar,texnik-mexanik, operator, akkumulyatorchi, “V” yoki”VS” toifali haydovchi, bo‘yash ishlari sifat nazoratchisi) – transport va sanoat kollejlari;
  • Oliy (avtomobillar va avtomobil xo‘jaligi mutaxassisi, ichki yonuv dvigatellarini sinash va ulardan foydalanish texnologi, mashinalar, apparatlar va asbob-uskunalar dinamikasi, mustahkamligi texnigi) –avtomobil yo‘llar institutlari, texnika oliy o‘quv yurtlari.

Qobiliyatlar		xizmat doirasida muloqot qila olish, tashkilotchilik, yuqori mas’uliyat, yaxshi ko‘rish qobiliyati, diqqat, chiqishimlilik, xushmuomalalik, jismoniy chidamlilik.

Fanlar		matematika, fizika, iqtisodiyot, huquq, geografiya, informatika, ona tili, chet tillari, elektrotexnika, chilangarlik ishi, psixologiya, “Texnik ijodkorlik” to‘garaklaridagi mashg‘ulotlar.

Mazmuni
  • Avtombil zavodlarida – avtomobillarni yig‘ish va sinash, bo‘yash va kuzov ishlarini bajarish;
  • Jamoat transportlarini ta’mirlash xizmati markazlari, avtoservis tashkilotlari, yoki boshqa tashkilotlarda – tramvaylar, trolleybuslar, avtomobillarni texnik ko‘rikdan o‘tkazish, kamchiliklarni aniqlab, ularni bartaraf etish, ishga yaroqsiz detallarni almashtirish, kuzov va dvigatellarni tuzatish va hokazo.

    • Afzalliklar    		ish va ish haqining turg‘unligi; nisbatan yuqori ish haqi; texnik va haydovchilarga bo‘lgan yuqori ehtiyoj; yaxshi foyda olish imkoniyati; individual biznesni tashkil qilishning osonligi.

    Kasbiy qiyinchiliklar    		ishning smenali tartibi; asabiy va jismoniy zo‘riqish; stressli holatlarning kelib chiqishi; mijozlarning ishonchsizlik bildirish xavfi; texnika xavfsizligi va mehnat muhofazasi qoidalariga qat’iy rioya qilish; avtohalokatga uchrash xavfi; juda uzoq vaqt bir xil holatda turish; me’yorlanmagan ish kuni; DAN xodimlari va boshqa haydovchilar bilan kelib chiqadigan kelishmovchiliklar; biznesdagi hamkasblar bilan yuqori raqobat.

    Batafsil ma`lumot    		Haydovchi – bolalikdanoq yoqtirib qolmasdan, uni uzoq muddat davomida egallashning iloji bo‘lmagan kasb. Bir tarafdan, bugun rulda kimni ko‘rmaysiz. SHunday tushuncha yuzaga keladiki, go‘yo haydovchilik kasb emas: atrofingizdagi barcha insonlar– haydovchilar.
    Biroq, o‘z mashinasini boshqarish va yillar davomida mashina bilan ishlash – boshqa-boshqa tushunchalar. Keyin, yuk tashuvchi mashinalar, avtobuslarni boshqarish, engil avtomobillardan ko‘ra keng ko‘lamli haydovchilik xususiyatlarini talab qiladi. Ish beruvchi yoki buyurtmachi haydovchidan birinchi navbatda tartiblilikni talab qilishadi. YUkni belgilangan muddatda etkazish kerak. Haydovchilar bugun shaxsiy haydovchilik faoliyatini ekspeditorlik bilan birlashtirishganlarida ikki barobar ko‘prok tartiblilik kerak bo‘ladi. Ish vaqti rasman qachon tugashiga, bugun rulda qancha vaqt bo‘lganingizga qaramay, imzolangan buyurtmani belgilangan manzilga belgilangan vaqtda etkazmasangiz, ish kuningiz tugamagan bo‘ladi, aks holda ish beruvchi zarar ko‘rishi mumkin va buning oqibati ish haqiga ta’sir o‘tkazmay qolmaydi. SHu bilan birga yo‘llardagi tirbandlik, omborlardagi navbatlar va yo‘l tanlashdagi chalkashlik o‘zingizdan boshqa hech kimni qiziqtirmaydi.
    Haydovchi-ekspeditor ko‘p hollarda mashinasini o‘zi ta’mirlashiga to‘g‘ri keladi: mashinani avtoservisgacha olib borish uchun evakuator chaqirish ortiqcha. Agarda o‘z aybingiz bilan halokatga uchraganingizdan so‘ng sug‘urta kompaniyasi belgilangan pul miqdorini to‘lashdan bosh tortsa, u holda mashinani o‘z hisobingizdan ta’mirlashga majbur bo‘lishingiz mumkin.
    Biroq, barcha qiyinchiliklarga qaramay, avtomobillar ishini yoqtirib qolgan kishiga, bu kasbni tark etish qiyin kechadi. Boshqa sohada oliy ma’lumotni egallagach ham, bir umr haydovchilik kasbiga sodiq qolgan insonlar ham uchraydi.
    Bugun avtoservisda boshqacha holat. Buning sababi shunga borib taqaladiki, O‘zbekistonda XX asrning 90-yillari so‘ngida avtochilangarning ishi – oltin ekanligi haqida afsona tug‘ildi va mustahkamlandi. Haqiqatda ham, avtomobillar turi hamda soni ortib borgani sayin, yo‘l transport hodisalari ham ortib boradi, shu sababli avtomobillarga xizmat ko‘rsatish markazlarida avtochilangarlarga bo‘lgan talab tezlik bilan o‘sib boryapti. Mahoratli avtochilangar yoki texniklar yaxshi daromadlar va mukofotlar olib kelishgan, shunday bo‘lib qoladi ham. Bu darajada mahoratli mutaxassis bo‘lib etishish, ushbu sohada kadr tayyorlovchi o‘quv yurtiga hujjat topshirishdan oldin tuyulganidek, oson kechmas ekan.
    Avtochilangar bo‘lish uchun turli xildagi avtomobillarning konstruksiyalari va dvigatellariga bo‘lgan yuqori qiziqish, diqqat, texnik xotira va qattiq mehnat talab qilinadi. Bundan tashqari, o‘rganganlarni amaliyotda sinash eng muhim rolni o‘ynovchi omildir.
    SHunday ekan, avtoservisda “oltin”ni istalgan joydan topib bo‘lmaydi. U erda barcha bilimlarni o‘rgatishi mumkin bo‘lgan mutaxassis qo‘l ostida ko‘plab yillar davomida sohaning sir-asrorlarini o‘rganishga to‘g‘ri keladi, shu bilan birga unchalik ham katta bo‘lmagan maoshga rozi bo‘lish kerak, ushbu shartlarga rozi bo‘lmasangiz, avtoservis sohasida hech qanaqa “oltin”ni topish qo‘lingizdan kelmaydi.
    U erda malaka oshirgach, aytaylik, qo‘shnilarning mashinalarini tuzatish mumkin, qachonki, bu ishda o‘zingizga ishonch hosil qilsangiz, avtoservisda ish topishga kirishishingiz yoki mustaqil faoliyat yuritishingiz mumkin. Omad!