Arxivshunoslik
KASBI HAQIDA BATAFSIL MA`LUMOT




Yo'nalish Kodi
5220300

Kasbiy mutaxassisliklar
Axborot-resurs markazi kutubxonachisi, arxivshunos va ish yurituvchi.

Ixtisosliklar
  • O‘rta maxsus (axborot kutubxonalar kutubxonachisi, elektron kutubxonalar kutubxonachisi, arxivshunos, ish yurituvchi, arxiv va kutubxona materiallarini qayta tiklovchi, elektron va arxiv hujjatlarini saqlash, hisobga olish, jamlash, qayta ishlash va raqamlash bo‘yicha mutaxassis, elektron kataloglar bo‘yicha mutaxassis) – madaniyat kollejlari;
  • Oliy (axborotlashtirish va kutubxonashunoslik, arxivshunos, hujjatshunos, axborot tizimlari texnologi) – madaniyat va san’at institutlari, texnika oliy o‘quv yurtlari.

Qobiliyatlar
yaxshi xotira, chiqishimlilik, mantiqiy fikrlash, xushmuomalalik, sabr, kitoblar changiga nisbatan allergiyaning bo‘lmasligi.

Fanlar
adabiyot va ona tili, chet tili, tarix, kutubxona ishi, bibliografiya, informatika va axborot texnologiyalari, tasviriy san’at, psixologiya, estetika.

Mazmuni
  • Kutubxonalar (axborot resurs markazlari) va elektron kutubxonalarda – kutubxonaga obuna qilish, kitobxonlar formulyarlarini to‘ldirish, obuna bo‘yicha adabiyotlarni tarqatish, o‘qish talabini o‘rganib chiqish, o‘quvchilarga adabiyotlarni tanlashda ko‘maklashish; elektron kutubxona bazasi bilan o‘quvchilarni tanishtirish; kataloglar tuzishda, adabiyotlarni ishlab chiqishda, kutubxona fondini jamg‘arishda ishtirok etish, biror mavzuga bag‘ishlangan adabiy konferensiyalarni, kitob ko‘rgazmalari va boshqa tadbirlarni tashkillashtirish.

  • Afzalliklar
    ishning ijodiy xarakteri, juda ko‘p insonlar bilan muloqotda bo‘lish; butun yil davomida shinam muhitdagi ish.

    Kasbiy qiyinchiliklar
    kamtarona maosh; kitob changi bo‘lgan muhitda ishlash majburiyati va buning oqibatida kislorodga to‘ymaslik; kitoblarning ko‘pincha o‘g‘irlab ketilishi, varaqlarining yirtib olinishi oqibatida xavotirga tushish, yuqori kasbiy mas’uliyat va etiket.

    Batafsil ma`lumot
    Arxivshunos va ish yurituvchi faoliyatlarini ko‘rib chiqamiz. Bu kasblarning juda ham ko‘p umumiy tomonlari mavjud (qog‘oz bilan ishlash), lekin o‘ziga xos jihatlari ham etarli. Arxivshunos - korxonaga tegishli arxiv ishlarini olib boradigan va arxivga topshirilgan hujjatlarning yaxshi holatda saqlanishi uchun mas’ul xodim.
    Hujjatlar yig‘ma jildlari nomenklaturalarini ishlab chiqishda ishtirok etadi, ularni arxivga topshirishda to‘g‘ri shakllantirilgani va to‘g‘ri rasmiylashtirilganini tekshiradi. Amal qiluvchi qoidalarga ko‘ra, saqlash birligini shifrlaydi, papkalarni joylashtiradi, tizimlashtiradi va hisobga oladi. Ularni izlashning oson va qulay usullarini ta’minlaydi. Doimiy va vaqtinchalik saqlashga doir yig‘ma ma’lumotlarni ro‘yxatga oladi.
    Hujjatlarni davlat saqloviga topshirish uchun dalolatnomalarni tayyorlaydi, saqlash muddati o‘tgan hujjatlarni ro‘yxatdan chiqaradi va yo‘qotadi. Hujjatlar holatini, o‘z vaqtida qayta tiklanishini, arxivda ularni saqlash talablariga, yong‘in xavfsizligi qoidalariga rioya qilinishini nazorat qiladi.
    So‘rovlarga asosan, arxiv hujjatlari va nusxalarini beradi, arxiv ishi bo‘yicha hisobotlarni tayyorlaydi. Arxivshunos huquqiy-me’yoriy hujjatlarni, qoida, yo‘riqnomalarni, hujjatlarni arxivga topshirish va qabul qilish tartibini, ish yuritish tizimining davlat birligini, tashkilot tuzilmasini, mehnat qonunchiligi asoslarini bilishi kerak. Ish yurituvchi, muhimlik darajasiga ko‘ra, hujjatlarni, xatlarni, ish hujjatlarni saralaydi, ularni qabul qiladi va jo‘natadi. Qabul qilingan va jo‘natilgan hujjatlarni ro‘yxatga oladi. Hujjatlar bo‘yicha ma’lumotlar omborini yaratadi, tegishliligi bo‘yicha hujjatlarni tashkilot bo‘limlariga yuboradi, rahbar uchun kerakli materiallarni tayyorlaydi, hujjatlarni arxivga topshirishga tayyorlaydi, imzo uchun hujjatlarni qabul qiladi va ularning to‘g‘ri rasmiylashtirilganini tekshiradi. O‘z rahbarining alohida xizmat topshiriqlarini bajaradi.
    Ish yurituvchi ishini ikki usulda tashkil qilish mumkin:
    • Kichikroq korxonalarda ish yurituvchi o‘z xizmat vazifalarini bir o‘zi bajaradi;
    • Katta korxonalarda muayyan masalalar bo‘yicha hujjatlarga ishlov beradi va zarur bo‘lganda, boshqa ish yurituvchilar bilan hamkorlik qiladi.
    Qog‘ozlar va hujjatlar bilan ishlashni yoqtirasizmi? Bu ish sizni zeriktirmasligiga ishonsangiz, tanlang. Omad!