Axborotlashtirish va kutubxonashunoslik
KASBI HAQIDA BATAFSIL MA`LUMOT



Yo'nalish Kodi		 5220200

Kasbiy mutaxassisliklar		Axborot-resurs markazi kutubxonachisi, arxivshunos va ish yurituvchi.

Ixtisosliklar
  • O‘rta maxsus (axborot kutubxonalar kutubxonachisi, elektron kutubxonalar kutubxonachisi, arxivshunos, ish yurituvchi, arxiv va kutubxona materiallarini qayta tiklovchi, elektron va arxiv hujjatlarini saqlash, hisobga olish, jamlash, qayta ishlash va raqamlash bo‘yicha mutaxassis, elektron kataloglar bo‘yicha mutaxassis) – madaniyat kollejlari;
  • Oliy (axborotlashtirish va kutubxonashunoslik, arxivshunos, hujjatshunos, axborot tizimlari texnologi) – madaniyat va san’at institutlari, texnika oliy o‘quv yurtlari.

Qobiliyatlar		yaxshi xotira, chiqishimlilik, mantiqiy fikrlash, xushmuomalalik, sabr, kitoblar changiga nisbatan allergiyaning bo‘lmasligi.

Fanlar		adabiyot va ona tili, chet tili, tarix, kutubxona ishi, bibliografiya, informatika va axborot texnologiyalari, tasviriy san’at, psixologiya, estetika.

Mazmuni
  • Kutubxonalar (axborot resurs markazlari) va elektron kutubxonalarda – kutubxonaga obuna qilish, kitobxonlar formulyarlarini to‘ldirish, obuna bo‘yicha adabiyotlarni tarqatish, o‘qish talabini o‘rganib chiqish, o‘quvchilarga adabiyotlarni tanlashda ko‘maklashish; elektron kutubxona bazasi bilan o‘quvchilarni tanishtirish; kataloglar tuzishda, adabiyotlarni ishlab chiqishda, kutubxona fondini jamg‘arishda ishtirok etish, biror mavzuga bag‘ishlangan adabiy konferensiyalarni, kitob ko‘rgazmalari va boshqa tadbirlarni tashkillashtirish.

    • Afzalliklar    		ishning ijodiy xarakteri, juda ko‘p insonlar bilan muloqotda bo‘lish; butun yil davomida shinam muhitdagi ish.

    Kasbiy qiyinchiliklar    		kamtarona maosh; kitob changi bo‘lgan muhitda ishlash majburiyati va buning oqibatida kislorodga to‘ymaslik; kitoblarning ko‘pincha o‘g‘irlab ketilishi, varaqlarining yirtib olinishi oqibatida xavotirga tushish, yuqori kasbiy mas’uliyat va etiket.

    Batafsil ma`lumot

    Biz kutubxonachi kasbi haqida nimalarni bilamiz?

    Kutubxonachi o‘quvchilarga formulyarlar ochadi, shu formulyarlarga berilgan kitoblarning nomi va raqamlarini yozib qo‘yadi. Kutubxonachi yana nimalar bilan band? Kutubxonada tartibni saqlaydi, eskirgan kitoblarni ta’mirlaydi, yaroqsiz holga kelib qolgan kitoblar ro‘yxatini tuzadi, kelgan nashrlarni qabul kiladi, tizimli va alfavit kataloglarni to‘ldiradi, o‘quvchilar bilan suhbatlar o‘tkazadi. Faqat shumi?
    Aslida, kutubxonachining ishi oson va unchalik ham oddiy emas. Zamonaviy kutubxonaning vazifasi – o‘quvchilarning kichik tirajda nashrga berilgan yoki bo‘lmasa ancha oldin nashr etilgan va qayta nashrga berilmagan kitoblar orasidan eng siyraklari bilan tanishish uchun imkoniyatlar yaratish. Bunday nashrlarning tizimlashtirilishi bo‘yicha ishlarni faqatgina juda ham savodli odam amalga oshira olishi hammaga ayon. SHuningdek, elektron kutubxona va elektron baza bilan ishlay olish, o‘quvchilarga nafaqat kitoblarni, balki elektron kitoblarni va kerakli saytlarni topishda ko‘maklashish ham ularning vazifasi.
    Dunyoning ko‘p mamlakatlarida kutubxonachilar – juda ham hurmatga sazovor insonlar, hatto ilmiy xodimlar ham ulardan maslahat so‘rab murojaat qilishadi.
    Toshkentda A. Navoiy nomidagi kutubxonaning tashkil etilishi kitobxonlar uchun jahon standartlariga mos imkoniyatlarning yaratilishiga imkon berdi. U erda maxsus ma’lumotni qo‘lga kiritgan malakali mutaxassislar, operatorlar, dasturchilar va boshqa xodimlar ishlashadi. Albatta, mamlakatimizdagi boshqa kutubxonalarda ham bugungi kunda maxsus ma’lumotga ega bo‘lgan mutaxassislar ishlashadi, faqatgina ularning aksar qismi qirq yoshdan katta va ularning orasida, deyarli, erkaklar yo‘q.
    Zamonaviy kutubxonachi nafaqat Internetning mohir foydalanuvchisi bo‘lishi, balki turli xildagi kutubxona qidiruv tizimlarini yaxshi tushunishi kerak. Mohiyatiga ko‘ra, XXI asr kutubxonachisi – foydalanuvchilarga kerak bo‘lgan ma’lumotning samarali – aniq va tez qidiruvini ta’minlovchi konsultant.
    Bir so‘z bilan aytganda, bu kasb yaxshi bilim va har tomonlama rivojlanganlik, xushmuomalalik va matonatni talab qiladi, bundan tashqari, u karerada ko‘tarilish imkoniyatini ham o‘z ichiga oladi. Eng muhimi, hech qanday xarajat qilmsdan xohlagan kitobingizni maza qilib o‘qish imkoniyatiga ega bo‘lasiz. Bu esa juda ajoyib! SHunday ekan, sizga omad, bo‘lg‘usi kutubxonachilar!