Xoreografiya san’ati
KASBI HAQIDA BATAFSIL MA`LUMOT



Yo'nalish Kodi		 5151300

Kasbiy mutaxassisliklar		Klassik raqs ijrochisi, xalq raqsi ijrochisi, estrada raqsi ijrochisi.

Ixtisosliklar		O‘rta maxsus (balet artisti, havskorlik raqs jamoalari rahbari, bolalar musiqa va san’at maktablarida o‘qituvchi, xalq raqs ansambli artisti, estrada raqsi artisti) – madaniyat va san’at kollejlari; Respublika ixtisoslashtirilgan musiqa va san’at akademik litseyi;
  • Oliy (xoreograf) – madaniyat va san’at oliy o‘quv yurtlari, konservatoriya, teatr va rassomchilik instituti.

    • Qobiliyatlar    		balet texnikasini o‘zlashtirish imkonini beruvchi tabiiy xususiyatlar: elastiklik, plastiklik, musiqiylik, ritm sezgisi.

    Fanlar    		musiqa, jismoniy tarbiya, tarix, ona tili va adabiyot, balet, raqs san’ati, estetika, chet tillari, informatika va axborot texnologiyalari.

    Mazmuni
  • Balet guruhlari, professional raqs jamoalarida – ijro etish faoliyati.

    • Afzalliklar    		musiqiy-raqs ijod dunyosiga sayohat qilish; keng ommaning yoqimtoyi bo‘lish; moliyaviy ta’minotning yuqori darajasiga va jamiyatning keng hurmatiga sazovor bo‘lish; sahnani tark etgandan so‘ng keksalik chog‘igacha san’at bilan aloqani uzmaslik imkonini beruvchi balet pedagogikasi bilan shug‘ullanish imkoniyati.

    Kasbiy qiyinchiliklar    		katta hajmdagi jismoniy zo‘riqishni talab qiluvchi, jarohatlardan forig‘ bo‘lmagan ish; doimiy tarzda jismoniy formani yaxshilab borish talabi, shu jumladan, parhezlar yordamida; rollarga yuqori tanlovlar; tez-tez o‘tib turadigan gastrollar; faoliyatni barvaqt to‘xtatish.

    Batafsil ma`lumot    		Bu kasbning boshlang‘ich bilimlarini o‘rganishdan oldin o‘qib, anglab etishish kerak. Balet san’ati bilan maktab yoshigacha shug‘ullanish shart. Bu davrda bolalarning orasidan kimdir o‘zining kelajakdagi kasbi haqida o‘yga tolishi – o‘ta mushkul.
    Balet artistini, pedagoglar hazil qilishganidek, “yasash, yaratish” kerak va bu ishni insonning suyak-muskul tizimi endigina rivojlana boshlagan davrdayoq amalga oshirish lozim. Tajribali pedagog, balet raqsi o‘qituvchisi, birinchidan, bola bu kasbni o‘zlashtirish uchun talab qilinadigan tabiiy xususiyatlarga ega yoki ega emasligini tushunishi, ikkinchidan, balet raqsiga moyil o‘quvchini to‘g‘ri mashq qildira olishi ham zarur.
    Albatta, balet raqsi studiyalari va maktablarining hamma o‘quvchilaridan balet artistlari etishib chiqmaydi. Kimdadir kasb tanlashgacha san’atning bu turiga nisbatan qiziqish yo‘qoladi. SHunday holatlar ham uchrab turadiki, o‘qituvchi o‘quvchini balet yo‘nalishi bo‘yicha ketishga majburlab ko‘ndiradi, u esa hech qanday natija berolmaydi. Balet maktabi bitiruvchisi tanlovdan o‘ta olmaslik holatlari eng ko‘p uchraydi.
    Bu kasbni tanlagan yigit va qizlarga, kasbdagi real perspektivalar ma’lum bo‘lganidek, uning barcha salbiy tomonlari ham ma’lum. Bu kasb haddan ziyod qiyin. Balet artistlari ancha yosh bo‘lganlaridayoq nafaqaga chiqishadi. Ko‘pchilik hali bu davrda oila qurish haqida bosh qotirayotgan bo‘ladi.
    Ular boshqa ko‘pchilik san’at kasblari vakillaridek hayot kechirishadi va pul topishadi: yoki juda ko‘p, yoki o‘rtacha. Lekin, afsuski, balet artistlarining boshi ustida shaxsiy “boshpana”si bo‘lmagan holda, arang kun kechirish holatlari ham ba’zida uchrab turadi. Unga yaxshi rol topilmaydi va buning hech qanday chorasini topishning iloji yo‘q, bunday hollarda kasbga “xayr” deyishga to‘g‘ri keladi. Lekin inson bunday qila olmaydi – balet raqsiga “qaram” bo‘lib qoladi, yana va yana shu sohada o‘z omadini sinashga harakat qiladi.
    Lekin siz jismoniy talablarga javob bera olsangiz, ijodiy qobiliyatlarga ega va kuchli iroda sohibi bo‘lsangiz, bu kasbga olib boradigan yo‘ldan dadil odimlashingiz mumkin.